Việc ly hôn đang có xu hướng gia tăng nhanh chóng tại Việt Nam. Đặc biệt ly hôn xảy ra phổ biến ở đại bộ phận các cặp vợ chồng trẻ. Hệ quả của việc ly hôn ngoài các tranh chấp về tài sản thì giữa các cặp vợ chồng còn tranh chấp với nhau về quyền nuôi con.
Đặc biệt trường hợp ly hôn khi con dưới 3 tuổi những đứa bé còn quá nhỏ và cần sự chăm sóc của cả bố và mẹ vì thế mà tranh chấp về quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn cũng thường xuyên xảy ra.
Việc nuôi con sau ly hôn ngoài theo sự thỏa thuận của các bên thì trong một số trường hợp nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của phụ nữ và trẻ em và pháp luật quy định về trường hợp ly hôn khi con dưới 36 tháng tuổi.
Vậy câu hỏi đặt ra là ly hôn khi con dưới 3 tuổi thì quyền nuôi con sẽ thuộc về người mẹ hay người cha và pháp luật quy định như thế nào về quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn?
I. Pháp luật Việt Nam quy định như thế nào về quyền nuôi con sau ly hôn khi con dưới 3 tuổi
Ly hôn là điều không ai muốn nhưng đó là kết quả cuối cùng khi các cặp vợ chồng không thể chung sống cùng nhau nữa. Và hơn hết người chịu thiệt thòi nhiều nhất chính là những đứa con của họ.
1. Quyền nuôi con nói chung khi ly hôn
Việc nuôi con sau khi ly hôn thường sẽ căn cứ vào quyền lợi của con về mọi mặt, từ đó Tòa án sẽ quyết định quyền nuôi con. Căn cứ vào Điều 81 của luật hôn nhân và gia đình quy định như sau:
Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn
1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
Dựa vào căn cứ trên có thể thấy Pháp luật luôn ưu tiên sự thỏa thuận của các bên liên quan. Nếu khi ly hôn hai vợ chồng tự thỏa thuận được việc nuôi dưỡng, chăm sóc con sau ly hôn thì tòa án sẽ chấp nhận sự thỏa thuận đó. Ngược lại trường hợp nếu hai vợ chồng không tự thỏa thuận được, thì tòa án sẽ giao con cho một bên trực tiếp chăm sóc.
Việc tòa án giao con cho bên nào phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: độ tuổi của con, quyền lợi của con về mọi mặt hay nguyện vọng của con,… Trong đó độ tuổi của con có ảnh hưởng lớn nhất.
Xem thêm: quyền nuôi con khi ly hôn. Luật ly hôn quyền nuôi con 2023
2. Quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn
– Căn cứ theo quy định tại khoản 3 điều 81 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định
“3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”
Khi ly hôn pháp luật luôn ưu tiên sự thỏa thuận của hai vợ chồng. Nhưng cũng có những trường hợp theo như quy định tại khoản 3 điều 81 luật hôn nhân và gia đình thì về nguyên tắc quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn thuộc về người mẹ chăm sóc, trừ khi người mẹ không đủ điều kiện hoặc có thỏa thuận khác giữ hai vợ chồng.
– Tại trường hợp này người cha không trực tiếp nuôi con sau ly hôn khi con dưới 3 tuổi thì phải có nghĩa vụ theo quy định tại điều 82:
“1. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.
2. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.
3. Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.
Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó.”
Theo đó, trường hợp bạn không trực tiếp nuôi con thì có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với mẹ, cấp dưỡng cho con và có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.
– Bên cạnh đó cha, mẹ trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu người còn không trực tiếp nuôi thực hiện các nghĩa vụ theo quy định và người trực tiếp nuôi con cùng các thành viên trong gia đình không được cản trở người không trực tiếp nuôi con trong việc thăm mom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con cái.
II. Người cha có được quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn không ?
Căn cứ theo khoản 3 điều 81 luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn, thì về nguyên tắc khi ly hôn mà hai vợ chồng có con dưới 3 tuổi sẽ được giao cho mẹ trực tiếp nuôi.
Tuy nhiên, nếu trường hợp ly hôn khi con dưới 3 tuổi mà người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con thì Tòa án sẽ tôn trọng thỏa thuận hoặc giao người cha hay người khác đáp ứng đủ điều kiện để chăm sóc con.
Như vậy, nếu trường hợp vợ chồng ly hôn con dưới 3 tuổi mà cả hai đều muốn giành quyền nuôi con. Đặc biệt người cha trong trường hợp này để giành quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn thì cần cung cấp cho Tòa án những căn cứ chứng minh người vợ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con (như thu nhập của vợ, nơi ở của vợ, điều kiện nơi sinh sống, tình cảm của vợ dành cho con, trình độ văn hóa, cách giáo dục của vợ đối với con…).
Đồng thời, cung cấp cho Tòa án những căn cứ chứng minh điều kiện vật chất (nghề nghiệp, thu nhập, nơi ăn ở…) và tình cảm yêu thương, thời gian giành cho con, văn hóa, cách giáo dục con của mình… Sau đó, Tòa án sẽ căn cứ vào những thông tin trên và ra quyết định cuối cùng.
Có thể xem thêm các bài viết có liên quan tại đây: ly hôn cha muốn giành quyền nuôi con có được không
III. Nghĩa vụ cấp dưỡng và mức cấp dưỡng cho người có quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn
Dù chấm dứt quan hệ hôn nhân thì cả người cha và người mẹ đều phải có nghĩa vụ đối với những người con của mình.
1. Nghĩa vụ cấp dưỡng của cha, mẹ sau ly hôn
Nghĩa vụ cấp dưỡng của cha mẹ được quy định tại điều 110 luật hôn nhân và gia đình 2014
“Cha, mẹ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con chưa thành niên, con đã thành niên không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình trong trường hợp không sống chung với con hoặc sống chung với con nhưng vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng con”.
Theo quy định của Luật hôn nhân gia và gia đình 2014, cấp dưỡng được hiểu là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu.
Bên cạnh đó, theo quy định tại khoản 2 Điều 82 Luật hôn nhân và gia đình 2014, sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.
Từ đó, có thể xác định nghĩa vụ cấp dưỡng cho con sau khi ly hôn thuộc về người không trực tiếp nuôi con và nghĩa vụ cấp dưỡng này sẽ kéo dài đến khi người con đã thành niên và có khả năng lao động hoặc có tài sản để tự nuôi mình.
Theo quy định này có thể hiểu ly hôn khi con dưới 3 tuổi mà quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn thuộc về người mẹ thì người cha phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con của mình từ khi ly hôn đến khi con đủ tuổi vị thành niên.
2. Mức cấp dưỡng sau ly hôn khi con dưới 3 tuổi
Điều 116 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định:
“Mức cấp dưỡng do người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó thỏa thuận căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết. Khi có lý do chính đáng, mức cấp dưỡng có thể thay đổi. Việc thay đổi mức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết”.
Như vậy mức cấp dưỡng có thể được thỏa thuận giữa người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó. Tức là người không trực tiếp nuôi con có thể thỏa thuận mức cấp dưỡng với con hoặc với người đang trực tiếp nuôi con.
Mức cấp dưỡng được xác định căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng. Tuy nhiên, nếu các bên không tự thỏa thuận được thì có thể yêu cầu Tòa án giải quyết. Bên cạnh đó, mức cấp dưỡng này cũng có thể thay đổi do thỏa thuận của các bên, nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
IV. Quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn có bị thay đổi khi con đủ 36 tháng tuổi trở lên không ?
1. Căn cứ pháp luật của việc thay đổi người trực tiếp nuôi con
Điều 84 quy định về thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn
“1.Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.
2.Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:
a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con
b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
3.Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.
4.Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự.
5.Trong trường hợp có căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều này thì trên cơ sở lợi ích của con, cá nhân, cơ quan, tổ chức sau có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con:
a) Người thân thích;
b) Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;
c) Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;
d) Hội liên hiệp phụ nữ.”
Như vậy, quyết định về người trực tiếp nuôi con hoàn toàn có thể bị thay đổi. Tức là, tại thời điểm Tòa án xét xử vụ án ly hôn đã quyết định giao con dưới 3 tuổi cho mẹ nuôi dưỡng theo nguyên tắc chung, thì khi con từ đủ 3 tuổi, người bố có thể yêu cầu Tòa án thay đổi quyền nuôi con.
Lúc này, Tòa án sẽ quyết định thay đổi quyền nuôi con khi có căn cứ chứng minh người đang trực tiếp nuôi con (mẹ) không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Trường hợp con đã trên 7 tuổi thì Tòa án phải xem xét nguyện vọng của con.
2. Trường hợp người cha muốn thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn khi con đủ 3 tuổi trở lên
Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau:
– Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;
– Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
Với quy định trên, nếu muốn giành quyền trực tiếp nuôi con, bạn phải chứng minh vợ bạn không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
Các căn cứ có thể là vợ bạn không có thu nhập và cũng không có tiền tích lũy để nuôi con, thường xuyên vắng nhà, không có thời gian dành cho con cái hoặc có hành vi, lối sống vi phạm pháp luật… Việc đánh giá, nhận định đủ hay không đủ điều kiện nuôi con do Hội đồng xét xử quyết định. Khi có yêu cầu Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.
Bên cạnh đó, vợ chồng bạn cũng có thể thỏa thuận con được giao trực tiếp cho cha nuôi dưỡng. Nếu xét thấy yêu cầu này là tự nguyện, xuất phát từ quyền lợi của con cái thì cũng được pháp luật công nhận.
V. Dịch vụ tư vấn về quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn (ly hôn khi con dưới 3 tuổi).
Mọi thắc mắc của các bạn xin vui lòng liên hệ với chúng tôi. Công ty Luật Ba Đình luôn hỗ trợ quý khách các vấn đề liên quan đến lĩnh vực hôn nhân, kinh doanh, thương mại, dân sự, hình sự…
Luật Ba Đình hướng dẫn khách hàng một số cách thức liên hệ với luật sư tư vấn về quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn. Thủ tục ly hôn khi con dưới 3 tuổi.
Các hình thức liên hệ Luật sư tư vấn nhanh nhất.
Luật Ba Đình nhận hỗ trợ tư vấn về quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn và các trường hợp ly hôn khi con dưới 3 tuổi . Luật ly hôn quyền nuôi con 24/24 qua các hình thức như sau:
– Tư vấn về quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn. Ly hôn khi con dưới 3 tuổi có quyền nuôi con qua email:
Địa chỉ mail tiếp nhận nội dung tư vấn là luatbadinh.vn@gmail.com. Khách hàng chỉ cần gửi mail nội dung và yêu cầu, Luật Ba Đình sẽ tiếp nhận, giải quyết và trả lời trong thời gian sớm nhất.
– Liên hệ tư vấn về quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn. Ly hôn khi con dưới 3 tuổi về quyền nuôi con trực tuyến qua website:
Website https: //luatbadinh.vn/ của chúng tôi đã tích hợp sẵn công cụ tương tác với khách hàng cần tư vấn qua hình thức chat trực tiếp. Đội ngũ chuyên viên tư vấn sẽ phản hồi tức thời các vấn đề khách hàng quan tâm.
– Tư vấn về Quyền nuôi con khi ly hôn, ly hôn khi con dưới 3 tuổi. Các vấn đề về hôn nhân và gia đình qua số điện thoại kết nối nhanh nhất với luật sư tư vấn. Chúng tôi luôn sẵn sàng nhận cuộc gọi từ khách hàng.
